“De maatschappij vraagt om plekken waar je dromen waar kunt maken”

2024 begon meteen mooi, vertelt Paul. “Alle locaties waren bezocht door zogenoemde mystery guests. Bezoekers die zich voordoen als gewone bezoekers, maar eigenlijk onderzoek doen naar zaken als klantbetrokkenheid, gastvrijheid, sfeer, dienstverlening en professionaliteit. De resultaten kwamen aan het begin van het jaar binnen en waren erg goed. Dat maakt je als voorzitter heel blij.” Zoals het een voorzitter betaamt, komt die blijdschap met een vraag. “Hoe houden we dit vast? Dat was ook omdat Anita op dat moment nog druk bezig was openstaande vacatures in te vullen, waaronder één in het MT. Maar inmiddels is dat wonderwel gelukt.” Daarmee is de uitdaging niet vanzelfsprekend weggestreept. “Op hoog niveau komen is één ding, maar er blijven betekent permanente inzet. Dat vraagt om mensen met de intrinsieke ambitie om het niveau vast te houden. We hebben nu een MT dat echt de drive heeft. Een drive ook die nodig is om de vaste en vrijwillige medewerkers te blijven motiveren. Respect voor die medewerkers, ze zien en horen, is daarbij heel belangrijk.” Hij ziet daar ook een rol voor de Raad van Toezicht. “Ik vind het belangrijk om regelmatig aanwezig te zijn bij bijeenkomsten voor medewerkers om onze betrokkenheid te tonen bij de dingen die zij doen.” Hij legt een link met de oprichting van een OR. “Het is enorm waardevol om als medewerker medestander te mogen zijn in de ontwikkeling van de organisatie. Daar hebben ze ook recht op, dus dat hebben we vanuit de RvT aangemoedigd. Ik ben dan ook blij dat de OR in 2024 op volle sterkte is gekomen.”

Paul noemt het ontzettend mooi om voorzitter te mógen zijn van KopGroep Bibliotheken. “Een organisatie waarbinnen ook heel veel vrijwillige medewerkers zich met hart en ziel inzetten en met heel veel trots en plezier praten over hun rol in die organisatie. Zelfs als ze maar een halve dag in de week voor KopGroep werken.” De nieuwjaarsreceptie was een mooi moment om een aantal van hen te spreken. “Ik vroeg mensen hoe het ze hier bevalt. Dan zie je alleen maar glimlachen en komen vanzelf de mooie verhalen. Uit die verhalen blijkt wat de kracht is van de bibliotheek in de samenleving.”

Toen Paul twee jaar geleden aantrad was hij verwonderd over de hoeveelheid aan aanbod en diensten binnen KopGroep Bibliotheken. Hoe kijkt hij daar nu naar? “Ik probeer altijd te voorkomen dat het vanzelfsprekend wordt. KopGroep Bibliotheken is een bijzondere kracht. Dus die verwondering is er nog steeds, maar het is nu ook een verwondering vanuit trots. Het is zo’n mooie bibliothekengroep.” Die groep is constant bezig in te spelen op de behoeften in de samenleving. “Wat dat betreft zitten we in een heel mooi tijdsgewricht, waarin overheden meer bereid zijn geld vrij te maken om bibliotheken te versterken. In een tijd waarin binnen het sociaal domein enorm wordt bezuinigd, heeft KopGroep Bibliotheken in de vier gemeentes een behoorlijk stevige positie verworven.

”De RvT van KopGroep Bibliotheken is niet verplicht te doen wat ze nu doen. Ze zouden zich ook kunnen beperken tot de formaliteiten. Paul: “Ja. Maar dan zou ik vriendelijk voor de eer bedanken. Een RvT is wat ons betreft meer dan de controleur van de directie. We hebben een belangrijke rol bij het verbreden van het maatschappelijk draagvlak. Je bent er natuurlijk voor de formele momenten zoals de accountantsverklaring, maar we zijn ook meedenker en adviseur. Los van de officiële momenten met Anita, praten we ook elke maand even bij. Als RvT kun je doen wat je móet doen, maar ook de keuze maken te doen wat je kán.”

De Raad van Toezicht van KopGroep Bibliotheken is een orgaan dat gevraagd en ongevraagd advies geeft. “Bijvoorbeeld als we kansen zien. Onze RvT bestaat uit drie heel verschillende mensen, die allemaal een andere achtergrond hebben. Het is mooi dat je het gesprek vanuit verschillende invalshoeken kan voeren. Ruud Zoon, de penningmeester, komt uit de technische hoek en is heel sterk op de cijfers. Hij is inmiddels ook voorzitter van de Raad van Toezicht van het Thijssehuis op Texel. En Sandy Pauw werkt veel voor gemeenten, tegenwoordig in verband met warmtetransitie en klimaatadaptatie. Zij heeft een heel eigen kijk op de zaken. Ik heb op mijn beurt dan weer de bestuurlijke ervaring. Zo vul je elkaar aan.” Alle RvT-leden proberen vanuit hun eigen deskundigheid bij te dragen aan de waarde van de bibliotheek. “En die waarde neemt alleen maar toe”, stelt Paul. “Overheidsinstellingen verdwijnen steeds meer uit de samenleving. Op afstand heb je een gemeentehuis, op nog grotere afstand ergens een Belastingdienst. De bibliotheek brengt die voorzieningen voor veel mensen weer dichterbij.” Paul verwijst daarmee naar de informatievoorziening en de hulp bij digitaal contact met instellingen als de Belastingdienst, het UWV en de RDW. Maar de maatschappelijke waarde is groter. “De bibliotheek is de huiskamer van de samenleving. Hier komen mensen om te studeren, te overleggen, voor de gezelligheid, om gratis een krant te lezen met een betaalbaar kopje koffie. Het is een gastvrije plek. Een plek waar je binnen kunt lopen zonder dat je iets moet. Het is ook een plek waar je dromen kunt waarmaken. Door te leren, je te laten inspireren of ergens aan te werken. In de maatschappij zijn zulke plekken nodig.”

Hij is dan ook zeer verheugd met de bouw van het Thijssehuis op Texel, die in 2024 is gestart. “Dat wordt een geweldige plek, waar een culturele instelling, een jeugdinstelling en de bibliotheek samenkomen. Een heel waardevolle ontwikkeling. Collectieven vormen is altijd een streven, maar dat vraagt vaak heel praktisch ook om ruimte. Het Thijssehuis biedt de ruimte voor nieuwe ideeën en samenwerkingen.”

Paul is enorm optimistisch over de ontwikkelingen binnen KopGroep Bibliotheken en daarnaast met de wijze waarop overheden weer meer bereid zijn daaraan bij te dragen. Paul: “In KopGroep Bibliotheken zie ik dat de kwaliteitsvraag leidend is en de medewerkers stuk voor stuk de ambitie hebben om het goed te doen. Ze hebben altijd ideeën en plannen. Geld is daarbij een middel en nooit een doel. We kijken naar het idee en wat er nodig is om dat zo goed mogelijk uit te voeren. Budget speelt altijd een rol, maar wat de medewerkers neerzetten, begint bij een verlangen. Daarmee kom je ver.”