Manga! “Er komen nu jongeren binnen die nooit naar de bieb gingen”
Hoofdfoto: Monica Musen en Karin Doves
De bibliotheek is voor iedereen. De vraag is alleen hoe je iedereen ook echt naar de bieb krijgt. Doelgroepgericht collectioneren is een manier om specifieke groepen te bereiken. In 2024 stelde Faye Talens voor KopGroep Bibliotheken een Mangacollectie samen. De Japanse beeldverhalen trekken jongeren en andere Mangafans naar School 7.
Monica Musen is vestigingscoördinator van School 7. Ze vertelt: “Bij de aankoop van zo’n nieuwe collectie, gaat het altijd om de vraag wat populair is bij een doelgroep. Manga is heel groot, vooral onder jongeren. Nou bestaat er enorm veel Manga en er zijn zoveel genres en subgenres. Ik weet daar niks van.” Gelukkig was de kennis heel dichtbij. “Faye is mijn dochter. We hebben haar gevraagd wat we moesten aanschaffen om een mooie brede basiscollectie te bieden. Die is er gekomen en inmiddels zijn we aan het aanvullen.” Daar kwam bij dat Manga zich uitstekend leende voor een activiteit. “Met een workshop Manga tekenen konden we een mooie verbinding maken tussen collectie, programmering en communicatie. De workshop was goede promotie voor de collectie en bracht veel jongeren naar School 7.”
Monica Musen is vestigingscoördinator van School 7. Ze vertelt: “Bij de aankoop van zo’n nieuwe collectie, gaat het altijd om de vraag wat populair is bij een doelgroep. Manga is heel groot, vooral onder jongeren. Nou bestaat er enorm veel Manga en er zijn zoveel genres en subgenres. Ik weet daar niks van.” Gelukkig was de kennis heel dichtbij. “Faye is mijn dochter. We hebben haar gevraagd wat we moesten aanschaffen om een mooie brede basiscollectie te bieden. Die is er gekomen en inmiddels zijn we aan het aanvullen.” Daar kwam bij dat Manga zich uitstekend leende voor een activiteit. “Met een workshop Manga tekenen konden we een mooie verbinding maken tussen collectie, programmering en communicatie. De workshop was goede promotie voor de collectie en bracht veel jongeren naar School 7.”
Faye Talens is illustrator en doet een opleiding om dat te combineren met ondernemerschap. Toen ze heel klein was, raakte ze al in de ban van Manga. “Ik ben opgegroeid met twee oudere broers”, vertelt ze. “Die waren fan van tekenfilms als Pokémon en Dragon Ball Z. Dat zijn eigenlijk Anime adaptaties van Manga.” (Anime is het Japanse woord voor animaties in dezelfde kenmerkende stijl als Manga.) De figuurtjes spraken haar enorm aan. Ook in de boeken die ze daarna begon te lezen. “Ik ben autistisch en ik heb heel veel moeite gezichtsuitdrukkingen te herkennen. In Manga zijn die heel overdreven. Ik begreep veel beter wat er bedoeld werd.”
Van lief tot horror
Inmiddels is ze een kenner. Toch moet het niet makkelijk zijn om uit het enorme aanbod een collectie samen te stellen. “Je hebt Manga voor verschillende leeftijdscategorieën en alles wat je kunt bedenken bestaat: van lieve rustige verhalen tot heel gruwelijke horror.” Ter illustratie zet ze A man and his cat, dat letterlijk over een man en zijn kat gaat, tegenover de menseneters in Tokyo Ghoul. “Ik heb bekeken wat op dit moment in verschillende leeftijden populair is, bijvoorbeeld op BookTok. Daar zie je dat romantische comedy nu veel gelezen wordt. Dat is niet echt mijn genre, maar hoort wel in de collectie. En verder zijn er een aantal klassiekers. Titels die altijd populair blijven.” Manga kent in Japan een vrij strikte onderverdeling in doelgroepen. Sommige boeken zijn voor jongens die net in de puberteit zijn, andere voor meisjes en weer andere voor jonge mannen. Faye leest alles door elkaar. “Het onderscheid is gedateerd. Ook in Japan lezen meisjes inmiddels de jongensboeken.”
Faye Talens
.JPG)
“Jongeren voelen zich meer aangetrokken tot lezen in het Engels. En omdat ze die uitgaven ook langs zien komen op sociale media, gaan ze op zoek naar die specifieke titels. We hebben overigens wel wat Nederlandse vertalingen, bijvoorbeeld van Pokémon, voor de jongere lezers.” Ze is content met de collectie zoals die nu is. “Het is heel divers. Ik denk dat er voor iedereen iets bij zit.” Daarna vertelt ze: “Het is gewoon fijn dat je - als je even geen zin hebt in een dikke pil - een mooie Manga kunt pakken, al is het maar om de kunst te waarderen. Ik hou zelf bijvoorbeeld heel erg van Vinland Saga. Dat gaat over Vikingen, maar het is niet alleen maar actie. De maker bouwt heel veel rust in de illustraties en plaatst soms zomaar alleen een landschap. Overigens denken veel mensen dat de verhaallijnen in Manga niet goed kunnen zijn, omdat het om beeldverhalen gaat. Maar de meeste, in elk geval in de collectie die ik heb gekozen, zijn echt goed geschreven.”
Monica ziet dat de collectie een schot in de roos is. “Laats nog zag ik hier een jonge vrouw met een stapel Manga’s lopen. Ik vroeg haar of ze alles had kunnen vinden. Ze vertelde me hoe leuk ze het vindt en dat ze zelfs een appgroepje met vrienden heeft over onze Mangacollectie.” Monica maakte van de gelegenheid gebruik en vroeg haar om vooral in de lucht te komen als er titels of series waren die ze miste. “Ik kreeg toevallig afgelopen week een mailtje. Ontzettend leuk. Daar word je toch blij van? Een aantal van haar suggesties heb ik direct in de collectie opgenomen.”
Gelijkgestemden
Om de collectie feestelijk in te luiden, organiseerde School 7 een openingsactiviteit. Karin Doves is consulent Educatie bij KopGroep Bibliotheken én sinds 2024 ook programmamaker jeugd. Ze vertelt: “Het was die avond best even spannend. We hadden Gina Ketelaars van Studio Ginart op bezoek om de workshop te geven. Om de drempel laag te houden hadden we er een inloopactiviteit van gemaakt. Je hoefde je dus niet van tevoren aan te melden, maar we hadden daarmee ook geen idee of en hoeveel mensen er zouden komen. Uiteindelijk moesten we tafels, stoelen en materialen bijzetten, want het liep storm.” Om nog maar te zwijgen van het Japans snoepgoed, dat er in razend tempo doorheen ging. Monica vult aan: “Er waren zoveel jongeren die nooit in de bibliotheek kwamen. Ze waren dolgelukkig met deze activiteit en de mogelijkheid gelijkgestemden te ontmoeten. Er ontstonden allerlei gesprekken.” Karin kan dat beamen: “Er waren deelnemers die me vertelden dat ze nieuwe vrienden hadden gemaakt. Onderling werden telefoonnummers uitgewisseld.” En er was nog mooie bijvangst. “Na de workshop zijn meerdere jongeren lid geworden.”
Monica is heel tevreden over het effect van de workshop: “Je kunt een mooie collectie aanschaffen, maar als niemand het weet, bereik je de doelgroep alsnog niet. Nu hebben we een flinke groep binnen gehad die het weer verder vertelt.” Toch moest ook die eerste groep eerst op de hoogte zijn van de workshop. Niet bepaald een groep die de evenemententips in de krant naloopt. Karin: “Zelfs met Facebook of Instagram bereik je deze doelgroep niet. We hebben het met de scholen gecommuniceerd, die het hebben opgenomen in hun nieuwsbrieven. In de vestigingen maakten we reclame op de schermen en met flyers, in de hoop dat die via bezoekers bij de doelgroep zouden komen.” Dat is duidelijk gelukt. Monica vertelt dan ook dat de workshop zeker een vervolg gaat krijgen. “We weten nog niet in welke vorm precies, maar we willen deze groep graag blijven zien. Als bibliotheek wil je de verbinding aangaan met de omgeving. Dat lukt niet als je aanbod zich alleen richt op groepen die toch al naar de bieb komen. Het is geweldig om die jongeren hier te zien zitten. Aan het lezen, aan het praten. Ze pakken af en toe een nieuwe Manga uit de kast en voelen zich thuis.”
Monica is heel tevreden over het effect van de workshop: “Je kunt een mooie collectie aanschaffen, maar als niemand het weet, bereik je de doelgroep alsnog niet. Nu hebben we een flinke groep binnen gehad die het weer verder vertelt.” Toch moest ook die eerste groep eerst op de hoogte zijn van de workshop. Niet bepaald een groep die de evenemententips in de krant naloopt. Karin: “Zelfs met Facebook of Instagram bereik je deze doelgroep niet. We hebben het met de scholen gecommuniceerd, die het hebben opgenomen in hun nieuwsbrieven. In de vestigingen maakten we reclame op de schermen en met flyers, in de hoop dat die via bezoekers bij de doelgroep zouden komen.” Dat is duidelijk gelukt. Monica vertelt dan ook dat de workshop zeker een vervolg gaat krijgen. “We weten nog niet in welke vorm precies, maar we willen deze groep graag blijven zien. Als bibliotheek wil je de verbinding aangaan met de omgeving. Dat lukt niet als je aanbod zich alleen richt op groepen die toch al naar de bieb komen. Het is geweldig om die jongeren hier te zien zitten. Aan het lezen, aan het praten. Ze pakken af en toe een nieuwe Manga uit de kast en voelen zich thuis.”
